Round Spermatid (yuvarlak spermatid) oositlere enjeksiyonu (ROSI): İnsanda yapılan uygulamaların analizi
Günümüzde sperm üretim bozukluğuna bağlı azospermisi olan erkeklerde (dışarı hiç sperm çıkışı yok) çocuk sahibi olmalarını sağlamanın yolu testis dokusundan sperm elde etme işlemi (TESE) uygulayarak sperm bularak mikroenjeksiyon ile yumurtalara aktarmaktır. Ancak olgun sperm bulunamayan hastalarda alternatif olarak yuvarlak spermatid hücrelerinin kullanımı son yıllarda tekrar gündeme gelmiştir. Aslında ROSI uygulamaları ülkemizde yeni değildir. Türkiye’de 2000’li yılların başlarında birçok merkezde sperm bulunmayan erkeklerin eşlerinin yumurtalarına ROSI işlemi yapılmıştı. Utah Universitesi’nden yapılan çalışmada Ocak 2018 yılına kadar literatürde yapılan tüm ROSI ile ilgili uygulamalar incelenerek sonuçları Amerikan Üroloji Derneği’nin Chicago’da yapılacak toplantısında 5 Mayıs’ta sunulacaktır. Çalışmanın özetinden edindiğimiz bilgilerde insanda yapılan ROSI uygulamaları sonucunda döllenme, gebelik ve canlı doğum sonuçları analiz edilmiştir. Bu makaleyi son zamanlarda ülkemizde yeniden gündeme gelen ROSI uygulaması ile ilgili sperm bulunamamış olan pek çok erkeğin bu uygulama ile ilgili sorularına bir cevap olacağı umuduyla sizlerle paylaşmak istedim.
Toplantıda sunulacak olan bu çalışma 23 makaledeki 1,175 çift üzerinde yapılmış ROSI uygulamalarının toplam 4,426 embriyo transferi yapıldıktan sonraki değerlendirmeleri içermektedir. Tüm uygulamalarda döllenme oranı %38,9, klinik gebelik oranı %6 olarak bulunmuştur. Canlı doğum oranı embriyo transferi başına %4,5 olarak bulunmuştur. Gebelik oranları çift sayısına oranlandığında %11,5 ve canlı doğum %9,4 olarak bulunmuştur.
23 makale içerisinde Türkiye’den yapılan çalışmalar da yer almaktadır. Türkiye’den Kahraman ve ark. (1998) 32, Vicdan ve ark. 5, Urman ve ark. 16 ve Uluğ ve ark. 10 ROSI uygulaması (toplam 63) bildirmişler ve sadece 1 gebelik bildirimi yapılmıştır. Kahraman ve ark ROSI gebeliğinin düşük ile sonuçlandığını bildirmişlerdir. Tanaka ve ark. Japonya’dan yaptığı 2015 ve 2018 makaleleri dışında bugüne kadar canlı doğum ile sonuç açıklayan bir merkez daha henüz bulunmamaktadır. Türkiye’de yeniden uygulanmaya başlanan ROSI tekniği bir takım değişiklikler içerdiği söylenmekle birlikte gebelik oranları ve özellikle canlı doğum oranları açısından çocuk isteğinde bulunan ve sperm üretim bozukluğuna bağlı azospermisi olan erkekler açısından alternatif bir tedavi olacak düzeylere gelebilir. ROSI tekniğinin önerilmesi öncesinde şu an elimizde olan bu bilgilerin verilerek tedaviye karar vermelerinin önemli olduğunu düşünüyorum.