Semen ve Semen Analizi Hakkında Merak Edilen Sorular

Sperm kaç dakika, ne kadar yaşar: Bu soruya cevap vermek güç çünkü spermler dış ortamda birçok şeyden etkilenirler. Örneğin aşırı sıcak ve soğuk spermlerin ölmesine neden olur. Islak zeminde vücut sıcaklığındaki ve asit olmayan dengeli ph’lı sıvılarda belki canlılığını koruyabilirler. Ancak bir jakuziden veya termal havuzdan sperm bulaşması ile hamile kalınması mümkün değildir. Vaginanın dışında vulva dediğimiz dış kısma Semenin bulaşması bile asidik bir ortam olan vaginadan spermlerin geçerek rahim ağzından rahime ulaşması imkansızdır. Spermler, kadın vücudunda, yani uterusa ulaştıktan sonra tuba dediğimiz kanallarda ortalama 2 gün kadar canlı kalabilirler.

Sperm (Semen) vajinaya bulaşırsa hamile kalınır mı: Vagina asidik bir ortamdır ve bu ortamda spermler canlı kalamaz. Ancak Semenin vaginanın dip kısmında forniks adı verilen kısma ulaşması ve uterus (rahim) ağzına ulaşması spermin uterusa ulaşmasını ve oradan tuba (tüplere) ulaşarak yumurta ile buluşmasını sağlayacaktır. Vaginanın dış kısmı olan vulvaya bulaşması ile gebe kalma şansı yok diyebiliriz.

Spermin (Semen) katı gelmesi neden olur: Semenin büyük kısmını vezikülo-seminalis adı verilen bir bezden salgılanan sıvı oluşturur. Bu sıvı sudan daha kıvamlı (viskozitesi artmış) bazen pıhtılıdır. Bu pıhtının veya Semenin sıvılaşmasını sağlayan prostat sıvısıdır. Dış ortamda yaklaşık 30 dakikada Semen sıvılaşması gerekir. Eğer pıhtılar çözülmüyorsa prostat sıvısı azlığı buna neden olabilir. Prostata bağlı hastalıklar, enfeksiyon veya tıkanıklıklar, az sıvı alımı (dehidratasyon) Semenin katı gelmesine neden olabilir.

Cinsel ilişkinin ardından spermin (Semen) vajinadan dışarı akması hamileliğe engel olur mu?: Vagenin arka kısmına (Forniks) kadar Semen ulaşmışsa bir kısmı dışarı çıksa bile gebe kalma şansı vardır. Uterus ağzına kadar Semen ulaşmış ise bir kısmının dışarı çıkması halinde bile gebelik oluşabilir. İlişkiden sonra bir süre istirahat gebeliğe fayda sağlayabilir. Ancak istirahatten sonra Semenin dışarı çıkması önemli değildir.

Sperm yutunca hamile kalınır mı: Hayır kesinlikle hamile kalmak mümkün değildir.

Sperm sayısı ne artırır, sperm arttıracak besinler, sperm artırıcı yiyecekler: Sperm arttırıcı yiyecekler konusu özellikle çocuk sahibi olma sorunu yaşayan çiftler tarafından en çok sorulan sorudur. Ancak öncelikle erkeğin genel olarak sağlığını korumak için günlük yaşantısına dikkat etmesi ve vücuduna önem vermesi yediklerine dikkat etmesi kadar sperm kalitesini etkiler. Düzenli ve dengeli beslenme, uyku düzenine dikkat etmek, alkol sigara gibi alışkanlıklardan uzak durmak bunların başında gelmektedir. Ayrıca düzenli ve sürekli spor yaparak vücut kas kitlesini korumak ve yağlanmadan kaçınmak gerekir. Vücut geliştirme veya sporda performansı arttırmak için kullanılan veya cinsel gücü arttırmak için kullanılan erkeklik hormonu ilaçları sperm yapımını olumsuz etkilediği gibi uzun süre kullanımda (3 ay) sperm yapımının tamamen durmasına neden olabilir. Bilimsel olarak etkinliği araştırılmamış bitkisel uygulamalar sperm kalitesini arttırmak yerine bozabilir hatta zehirlenmelere ve karaciğer yetmezliğine gidecek kadar önemli sağlık sorunlarına yol açabileceğinden çok dikkatli olunmalıdır. Aşırı kilolu ve vücut yağ kitlesi artmış olan erkeklerde sperm kalitesi olumsuz yönde etkilenmekte tüp bebek yöntemlerinde de buna bağlı olarak başarısızlık görüldüğü çalışmalarda bildirilmiştir. Spermin kalitesini arttıracak en önemli besinler vitamin ve antioksidan içeren besinlerdir. Bu nedenle beslenmede dikkat edilmesi gereken en önemli konu mevsimsel sebze ve meyvelerin bolca tüketilmesidir. Özellikle C vitamini ve E vitamini içeren meyveler, kivi avokado, Nar, incir, muz, kayısı, portakal, ananas, papaya, A vitamini içeren havuç, mango; orman meyveleri ahududu, böğürtlen, yaban mersinini sayabiliriz. Ayrıca deniz ürünleri de esansiyel bazı mineralleri, antioksidan ve vitaminler içerdiğinden düzenli olarak tüketilmelidir. Kabuklu yemişler Ceviz, fındık, badem, kaju, keçiboynuzu, kabak çekirdeği, ay çekirdeği ayrıca enerji verici gıdalar pekmez, bal, koyu çikolata protein için süt ve süt ürünleri sabah alınmalıdır. Sebzelerden lahana, ıspanak, brokoli, marul, domates hem antioksidan hem de vitaminler içeren besinlerdir ve sperm sağlığını, kalitesini arttırır. Vucüt su dengesini sağlamak için günde en az 2-2,5 litre su tüketilmelidir.

Boşalmadan sertleşme sonrası veya sırasında gelen şeffaf sıvıda (Zevk suyunda) sperm olur mu: Hayır sadece prostat sıvısıdır, sperm içermez.

Sperm analizi nasıl verilir : Sperm analizi (semen analizi) için en az 2-3 gün boşalmamış cinsel ilişkiye girmemiş olmak gerekir. Sperm analizi uygun bir ortamda (hijyenik olarak temiz) ve rahatsız edilmeyecek şekilde sessizliğin ve izolasyonun sağlandığı özel sperm verme odalarında verilmelidir. Erkeğin elle mastürbasyon yoluyla boşalması ve içi steril olan bir kabın içerisine, dışarı Semen kaçırmayacak şekilde boşalması istenir. Mastürbasyon sırasında spermi etkileyecek sabun ve benzeri kayganlaştırıcılar kullanılmamalıdır. Mastürbasyon yoluyla örnek veremeyen erkeklere özel prezervatifler verilerek ilişki yoluyla prezervatif içerisine boşalarak örnek alınabilir. Sperm analizi için örnek veremeyen, stres yaşayan erkeklerden örneği evde steril kaba boşalarak 20-30 dakikada merkeze getirmesi de istenebilir. Ereksiyon ile ilgili sorun yaşayan erkeklerde ereksiyonu sağlamak için ilaç verilebilir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda 2 günlük cinsel perhizin sperm kalitesi özellikle hareketlilik ve sperm DNA hasarına olumlu etkisi olduğu bildirilmiştir. Semen analizi sırasında ilk gelen sıvının dışarı kaçması sperm sayısını etkileyebilir. Semenin ilk gelen damlaları sperm yoğunluğunun en fazla olduğu kısımdır.

Sperm renkleri: Semen miktarı1,5- 2 ml ve üzerinde olmalı beyaz-gri opak renkte olmalıdır. Kahverengi veya parlak kırmızı kan görülmesi durumunda mutlaka muayene için bir üroloğa gitmek gerekir. Semenin rengi değişiklik gösterebilir. Örneğin genellikle erkekler rengin sarıya döndüğünden bahsederler. Bunun hiçbir anormallik olmadan uzun süre boşalmamaya bağlı olması dışında bazı durumlarda bir enfeksiyon belirtisi de olabilir. Sarılık hastalığında cildin ve gözlerin sararması yanında meninin de rengi sarıya dönebilir. Yiyeceklerden de meninin rengi ve kokusu değişebilir. Aşırı alkol alımı veya bazı ilaçlar ve vitaminler idrarın rengini ve kokusunu değiştirebileceği gibi menin rengini ve kokusunu da değiştirebilir.

Doç. Dr. Emre Bakırcıoğlu
Doç. Dr. Emre Bakırcıoğlu

Türkiye'de özellikle erkek üreme sağlığı üzerinde uzmanlaşmış Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Emre Bakırcıoğlu.

Yorum Yapın

E-posta adresiniz yayımlanmayacaktır. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.

Yorum Yapmak İçin Tıklayınız