Hipogonadotropik hipogonadizm tanısı almış azospermik bir erkek çocuk sahibi olabilir mi?
İlaç tedavisi ile sperm çıkışını sağladığımız bu gruptaki hastalar ‘hipogonadizm’ olarak adlandırılır ve erkek kısırlığı sorunu olan erkeklerin yalnızca bir kısmını oluşturmaktadır. Bu erkeklerde de azospermi olarak adlandırdığımız sperm çıkışının hiç olmaması durumu mevcuttur. Yani erkek kısırlığının en ağır formudur. Bu sperm çıkışının olmaması doğuştan veya sonradan gelişen hormon salınımının olmaması durumu ile ilgilidir. Bu bahsettiğim hasta grubunun ilaçla tedavi edilebilen yegane erkek infertilite (kısırlığı) vakalarıdır.
Bahsedilen ilaç tedavisi yeni bir uygulama mı?
Hayır bu ilaç tedavisi geçmişte de bilinen uygulamalardır. Ancak yeterli dozda ve yeterli sürede uygulanmadığı zaman olumlu sonuç almak mümkün olamamaktadır. Hipogonadotropik hipogonadizm hastalarımızdaki başarılı uygulamalarımızı 2006 yılında Prag’da yapılan ESHRE (Avrupa Üreme Sağlığı Derneği) toplantıda bildirik ve 2007 sonuçlarımızı bilimsel bir dergide yayınladık. Bu çalışmada 25 hipogonadotropik hipogonadism’li azospermik erkekte ortalama 10 aylık bir tedavi sonrasında erkeklerin tümünde sperm çıkışı başladığını tespit ettik. 4 erkeğin eşi tedavi sırasında doğal yolda gebe kaldı. Sperm çıkışı sağladığımız 18 erkeğin 12’sinin eşi mikroenjeksiyon yoluyla gebe kaldı. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17697490)
Bu gruptaki tüm hastalar bize gelmeden önce çeşitli hastanelerde ya yeterli dozda ilaç ayaralaması yapılmadığından yada yeterli sürede bu ilaçların kullanılmamasından dolayı olumsuz sonuç almış olan umutsuz erkeklerdi. Özellikle hastalarımızın ilaçları doğru kullandıklarından emin olmak için düzgün takiplerini yaparak ve hastalara güven aşılayarak onların uzun süre ilaç kullanmalarını sağladık ve başarılı olduk.
Diğer nedenlere üretim bozukluğuna bağlı azospermik erkeklerde bu ilaç tedavisi aynı şekilde etkili olabilir mi?
Özellikle ameliyatla (TESE) sperm araştırması yaptığımız üretim bozukluğuna bağlı azospermik erkekler var. Nedenleri araştırdığımızda inmemiş testise bağlı, çocuk yaşta kanser hastalığında kullanılan tedaviler, ergenlik veya sonrasında geçirilmiş kabakulak veya genetik hastalıklar üretim bozukluğuna neden olabilir. Ayrıca üretim bozukluğuna bağlı azospermik erkeklerin yaklaşık yarısında henüz nedeni açıklayamıyoruz (İdiyopatik). Bu gruptaki erkeklerde cerrahi yolla yaklaşık yarı yarıya ameliyatla testis dokusunda sperm bulma şansımız var. Sperm testis dokusunda mikroTESE ile bulunamamış erkeklerde (çoğunda FSH normalin üzerinde veya az bir kısmında normal seviyelerde) hormon ilaçlarının kullanımı önerilmektedir ancak bu hormon tedavilerinin bilimsel anlamda kanıt düzeyi yüksek (kontrollü, randomize ve çift kör) bir çalışmalar bulunmamaktadır. Hem Avrupa, hem de Amerikan Üroloji Derneği Kılavuzlarında bu tedaviler klinik kullanımda önerilmemektedir (2019 Kılavuzları itibari ile). Ancak erkeklik hormonu düşük olan erkeklerin mikro TESE öncesi 3-4 ay süre ile erkeklik hormonu salınımını arttırıcı ilaçların sperm bulma ihtimalini arttırdığı araştırmalarda bildirilmiştir. Geniş bilgi: https://emrebakircioglu.com/tikanikliga-bagli-olmayan-azospermi